-
Mapping the Streets of Trier:
Wabi-sabi is typische en wezenlijke Japanse esthetica. Het gaat daarbij om dingen die niet perfect zijn, tijdelijk en niet compleet. Het gaat om de schoonheid van bescheiden en eenvoudige zaken, en van onconventionele dingen.
Ik werd op het bestaan van het begrip wabi-sabi gewezen door een lezer van dit magazine die mijn aandacht voor bepaalde zaken waar anderen wellicht wat gemakkelijker aan voorbij lopen had opgemerkt. Mijn fotoseries die ik rangschik onder de noemer Mapping the Streets of Trier zijn daar een goed voorbeeld van.
Als je Japanners vraagt uit te leggen wat wabi-sabi is zullen ze daar moeite mee hebben, want het gaat voor hun idee om een gevoel, dat liefst wat mysterieus en ongrijpbaar dient te blijven. Grof en onregelmatig, aards, eenvoudig, onpretentieus, gemaakt van natuurlijk materiaal, dat zijn wat kernbegrippen.
Het verschil met het modernisme, dat ook erg basic is, is dat ze weliswaar
allebei abstracte, nonrepresentatieve schoonheidsidealen voorstaan, maar dat
het modernisme in zijn algemeenheid staat voor strak en glad, en wabi-sabi
voor aards, imperfect en gevarieerd.
Verder staat modernisme voor logisch en rationeel, wabi-sabi voor intuïtief,
modernisme voor absoluut, wabi-sabi voor relatief, modernisme staat voor
vooruitgang terwijl wabi-sabi impliceert dat er geen vooruitgang bestaat.
Er zijn nog meer verschillen die het een en ander verhelderen over wabi-sabi, onder meer dat wabi-sabi de natuur romantiseert, en gelooft in de wezenlijke oncontroleerbaarheid van die natuur, dat het gericht is op het heden (en niet op de toekomst), dat het organisch is (en niet geometrisch) met zachte vormen en randen. Corrosie en verval maken de expressie vaak rijker, donkere kleuren horen erbij, warmte ook, functie en bruikbaarheid zijn niet zo belangrijk, en tegenspraak en dubbelzinnigheid horen er ook bij.
Het wabi-sabi universum
De dingen komen van, of verdwijnen naar, het niets.
De waarheid komt uit het zorgvuldig observeren van de natuur. "Grootsheid"
bestaat in het onopmerkelijke, en de details die over het hoofd gezien
worden. Schoonheid kan uit lelijkheid gehaald worden.
Accepteer het onvermijdelijke. Waardeer de kosmische orde.
Doe alles weg dat niet noodzakelijk is.
Focus op het intrinsieke en negeer materiële hiërarchie.
Kwaliteiten van het materiaal: onregelmatig, intiem, onpretentieus, aards,
donker, simpel.
In het boekje dat Leonard Koren schreef over wabi-sabi gaat hij nog wat dieper in op alle aspecten van het wabi-sabi universum, en beschrijft hij de geschiedenis van wabi-sabi.
- Leonard Koren - Wabi-sabi for artists, designers, poets & philosophers - Imperfect Publishing - ISBN 9780981484600